W środowisku wirtualnych desktopów są zupełnie nowe metody instalowania aplikacji i aktualizacji. Jedną z nich jest udostępnianie użytkownikom wzorcowego obrazu wirtualnego desktopa i tylko jego aktualizacja. Wykorzystanie tej metody powoduje, że wystarczy dbać o aktualizację oprogramowania tylko w tym jednym miejscu.
Citrix Provisioning Services (PVS) jako jedna z 2 metod zarządzania obrazami systemów w środowiskach XenApp i XenDesktop umożliwia utworzenie jednego obrazu systemu operacyjnego i wykorzystywanie go jako wzorca dla wszystkich desktopów lub serwerów aplikacji, działających w danym środowisku (zarówno tych wirtualnych jak i fizycznych). W ten sposób wszelkie zmiany, np. w konfiguracji systemu operacyjnego, ale i instalację oraz aktualizację aplikacji przeprowadza się tylko w tym obrazie. Następnie z niego może być uruchomiona dowolna liczba desktopów lub serwerów aplikacji. Po wprowadzeniu zmian w głównym obrazie wystarczy restart maszyn wirtualnych (lub fizycznych), żeby znalazło się w nim zaktualizowane oprogramowanie. To eliminuje szereg problemów i wyzwań, jakie wiążą się z zarządzaniem dużą liczbą wirtualnych środowisk pracy.
Łatwe cofanie zmian i diagnozowanie problemów
Aktualizacja obrazu dysku (vDisk) w PVS pozwala na automatycznie utworzenie kopii zapasowej, co umożliwia zachowanie kontroli nad wersjami i łatwe wycofywanie zmian. Dzięki temu, zamiast korzystać z zawodnych funkcji deinstalowania oprogramowania, wystarczy sięgnąć po poprzednią wersję obrazu vDisk bez wprowadzonych wcześniej zmian. To gwarantuje, że wirtualny pulpit lub serwer aplikacji będzie działać tak, jak wcześniej. Kolejną korzyścią jest znacznie ułatwienie diagnozowania problemów. Jeśli wystąpi jakakolwiek awaria systemu operacyjnego lub aplikacji, wystarczy restart systemu i wirtualna (lub fizyczna) maszyna uruchomi się w takiej samej postaci, jak przed awarią.
Infrastruktura PVS składa się przynajmniej z dwóch serwerów PVS, aby zapewnić wysoką dostępność. Dodatkowo konfiguracja tych maszyn musi być dostosowana do liczby obsługiwanych systemów operacyjnych (chodzi przede wszystkim o ilość pamięci operacyjnej, interfejsów sieciowych oraz procesorów). Na początku kopiuje się obraz dysku z maszyny wzorcowej, w której zostały zainstalowane wszystkie aplikacje, łatki bezpieczeństwa i aktualizacje oprogramowania. Taki wzorcowy obraz vDisk jest importowany do PVS’a. Z reguły jest on przechowywany na dyskach podłączonych bezpośrednio do każdego z serwerów PVS (dostępne są również inne opcje takie jak SAN czy CIFS). Maszyny, które uruchamiają się z serwera PVS (tzw. target device) konfigurowane są bez partycji systemowej i ustawiane tak, aby uruchamiać się z sieci. Adresy MAC tych maszyn wirtualnych są dodawane do bazy danych w farmie PVS. W ten sposób serwery PVS wiedzą, który obraz vDisk dostarczyć do danej maszyny w momencie bootowania, np. z wykorzystaniem PXE – Preboot Execution Environment (dostępnych jest też kilka innych opcji takich jak obraz/płyta ISO lub dedykowana partycja startowa). Kiedy vDisk jest pierwszy raz przesyłany do urządzenia końcowego zostaje również zapisany w pamięci podręcznej (cache) serwera PVS. Jeśli będą uruchamiane kolejne wirtualne desktopy korzystające z tego samego obrazu, będzie on przesyłany bezpośrednio z pamięci RAM serwera PVS, co zapewnia wysoką wydajność streamingu. Jest to szczególnie przydatne, kiedy jednocześnie uruchamia się duża liczba wirtualnych desktopów lub serwerów.
Ponieważ wiele komputerów używa jednego obrazu dysku, vDisk działa w trybie tylko do odczytu. Maszyny zarówno wirtualne jak i fizyczne nie uruchomią się bez dysku, do którego będą mogły pisać, dlatego operacje zapisu są kierowane do specjalnej pamięci podręcznej (write cache), która może być po stronie serwera PVS. Jest kilka możliwości umieszczenia tego cache’a. Domyślnie operacje zapisu realizuje serwer PVS. Aby zwiększyć wydajność całego rozwiązania, do maszyn wirtualnych można podłączyć dodatkowy dysk o pojemności np. 10 GB po to, by przejął on rolę pamięci podręcznej do zapisów. Taki dysk może znajdować się na lokalnym twardym dysku czy w sieci SAN.
PVS od wersji 7.1 zawiera nową funkcję do obsługi pamięci podręcznej nazwaną Cache in device RAM with overflow on hard disk. Jej działanie polega na wykorzystywaniu fragmentu pamięci operacyjnej maszyny (target device’a) do optymalizacji pamięci podręcznej (cache) przed zapisem jej na dysk twardy. Taka operacja przekłada się na bardzo duży wzrost wydajności zarówno serwerów PVS jak i maszyn, które się z niego uruchamiają.
Dodatkowe mechanizmy zarządzania
Oprócz PVS można również korzystać z narzędzia AppDisk, które dodatkowo ułatwia zarządzanie wirtualnymi desktopami. AppDisk umożliwia instalowanie aplikacji na wirtualnym dysku (VHD/VHDX), który jest podpinany do maszyny wirtualnej w momencie uruchamiania systemu operacyjnego. W ten sposób aplikację wystarczy zainstalować raz, a następnie wykorzystywać w wielu miejscach. W dużych lub skomplikowanych środowiskach użycie AppDisk w połączeniu z PVS ogranicza liczbę unikalnych, wzorcowych obrazów dysków, które są potrzebne do zaspokojenia potrzeb poszczególnych użytkowników.
Inne opcje
Jak na wstępie wspomnieliśmy Citrix Provisioning Services jest jedną z 2 metod zarządzania obrazami systemów w środowiskach XenApp i XenDesktop. W Citrix XenDesktop od wersji 7 można korzystać z narzędzia Machine Creation Services (MCS), które oferuje podobne funkcjonalności co PVS z wyłączeniem streamowania bezpośrednio na urządzenia fizyczne. MCS nie wymaga wdrażania wspomnianej infrastruktury jak serwery PVS i dzięki stale wprowadzanym udoskonaleniom doskonale sprawdza się nawet w przypadku dużych środowisk wirtualnych desktopów.
Podsumowanie
PVS znacznie ułatwia zarządzanie wirtualnymi desktopami. Korzystanie z tego rozwiązania wymaga wprawdzie od administratorów IT opanowania nowych metod zarządzania oferowanych przez PVS, ale jest to wysiłek warty podjęcia.
