Wspólne stanowisko w sprawie ochrony klimatu, działań na rzecz poprawy jakości powietrza, ochrony gleb oraz opracowania 7. Programu Działań na Rzecz Środowiska przyjęli ministrowie środowiska Grupy Wyszehradzkiej.
Grupa Wyszehradzka (V4 lub Czworokąt Wyszehradzki) powstała w 1991 r. To nieformalne ugrupowanie regionalne czterech środkowoeuropejskich krajów – Republiki Czech, Republiki Węgier, Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Słowackiej.
Przedstawiciele Ministerstw Środowiska spotykają się od maja 1999 r., regularnie raz lub dwa razy do roku. Spotkania mają charakter okrągłego stołu. Zakończone zostają przyjęciem (podpisaniem) wspólnego oświadczenia.
XVII Spotkanie Ministrów Środowiska Państw Grupy Wyszehradzkiej odbyło się 7-8 marca br. w miejscowości Šamorín-Čilistov na Słowacji. Wziął w nim udział Janusz Zaleski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, Główny Konserwator Przyrody.
W trakcie spotkania podkreślono wagę ustanowienia Zielonego Funduszu (Green Fund), który ma służyć finansowaniu działań mitygacyjnych (ograniczania emisji) i adaptacji do zmian klimatu w krajach rozwijających się. Kraje V4 podejmą wspólne działania w celu uzgodnienia zasad określenia udziału poszczególnych stron w finansowaniu, wskazując na konieczność wypracowania właściwej struktury udziału poszczególnych źródeł (publiczne, prywatne), a także rodzaju instrumentów finansowania projektów adaptacyjnych i mitygacyjnych (pożyczki, dotacje, gwarancje, szkolenia, stypendia). Struktura ta powinna odzwierciedlać doświadczenia finansowania „Fast Start Finance”, wspierającego działania związane z ochroną klimatu w krajach rozwijających się w latach 2010-2012. „Fast Start Finance” jest ważnym krokiem w kierunku ustanowienia systemu pomocy długofalowej.
Uczestnicy spotkania zgodzili się, że należy jak najszybciej rozpocząć pracę nad 7. Programem na rzecz Środowiska, który powinien objąć kwestie związane z efektywnym korzystaniem z zasobów naturalnych, włączyć ochronę różnorodności biologicznej oraz usług ekosystemowych, wody, adaptacji do zmian klimatycznych (w tym ochrony przeciwpowodziowej). Ministrowie zgodzili się, że program powinien zostać przyjęty jeszcze przed zakończeniem negocjacji Wieloletnich Ram Finansowych.
Podczas spotkania poruszone zostały także zagadnienia dotyczące ochrony powietrza w aspekcie Dyrektywy 2008/50/EC w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy. Ministrowie uznają jako priorytet wspólne działania na rzecz poprawy jakości powietrza, szczególnie związane z ograniczeniem emisji pyłów. Wierzą, że wspólne działania w tym zakresie pomogą zredukować ich ilość w obszarach szczególnie dotkniętych tym problemem.
Dwudniową debatę zakończyło podpisanie przez ministrów środowiska Polski, Słowacji i Czech oraz ministra rozwoju obszarów wiejskich Węgier wspólnego oświadczenia w sprawie dalszej współpracy.
– Państwa Grupy Wyszehradzkiej mają podobne problemy i podobne stanowiska dotyczące zagadnień środowiskowych – tych o znaczeniu globalnym, jak i tych regionalnych – powiedział minister Janusz Zaleski, komentując zakończone spotkanie. – Zależy nam na skutecznym działaniu, przy uwzględnieniu specyficznych warunków każdego kraju Wspólnoty. Uzgodnienie wspólnego stanowiska np. w sprawie ochrony klimatu pozwoli nam skutecznie prezentować je na forum unijnym. Między innymi dlatego dla Polski współpraca dotycząca ochrony środowiska w ramach Grupy Wyszehradzkiej i wzmocnienie porozumienia i spójności wewnątrz grupy ma bardzo istotne znaczenie – dzięki niemu możemy skuteczniej działać. Dla Polski współpraca V4 jest też kluczowa w przygotowaniach do prezydencji w Radzie UE.
